De rioolwaterzuiveringsinstallaties van de waterschappen produceren veel meer zuiveringsslib dan er in Nederland verwerkt kan worden. Dit heeft in Nederland reeds geleid tot het uitspoelen van slib naar het oppervlaktewater. Een landelijk calamiteitenplan is dan ook hard nodig.
Toename zuiveringsslib aanvoer naar SNB
Dat stelt SNB in het jaarverslag over 2018. SNB heeft vanwege de te grote aanvoer van slib al enkele jaren een uitdaging om het zuiveringsslib verwerkt te krijgen. Hierdoor is ook zuiveringsslib gestort. Dat is weliswaar in strijd met het afvalbeleid, maar het voorkomt dat rioolafvalwater wordt uitgespoeld op oppervlaktewater wat vanuit milieuoogpunt ongewenst is. Een belangrijke oorzaak is dat de realisatie van zogenoemde Energiefabrieken bij de waterschappen langzamer op gang komt dan verwacht. Deze fabrieken gaan biogas uit zuiveringsslib produceren. Ook landelijk is er een onbalans tussen vraag en aanbod die waarschijnlijk tot 2023 zal blijven bestaan.
Strengere regelgeving Duitsland
De Nederlandse slibmarkt is daarnaast sinds 2017 uit balans geraakt doordat nog maar nauwelijks uitgeweken kan worden naar Duitsland voor verwerking van Nederlands zuiveringsslib, vertelt Silvester Bombeeck, financieel manager van SNB. “Strengere regelgeving omtrent nitraat beperkt de toepassing in de Duitse landbouw waardoor de Duitse verbrandingsinstallaties overvol zitten waardoor er geen ruimte meer is voor Nederlands zuiveringsslib. De situatie in Duitsland normaliseert naar verwachting pas over tien jaar wanneer de geplande bouw van een groot aantal mono-verbrandingsinstallaties gerealiseerd is. Daarom is het hoog nodig dat de markt en de overheid maatregelen nemen om te voorkomen dat waterzuiveringsinstallaties deels stil komen te liggen wegens gebrek aan verwerkingscapaciteit”, aldus Bombeeck.
Flexibele opslag
SNB werkt volgens hem weliswaar aan flexibilisering van de verwerkings- en opslagcapaciteit, maar dat vergroot de totale verwerkingscapaciteit in Nederland niet. “Zo hebben we bijvoorbeeld flexibele opslag gevonden door zuiveringsslib op te slaan in duwbakken. Dit blijft een optie, maar kent een aantal financiële en praktische problemen. Daarnaast hebben we calamiteitenopslag gevonden in een oude sliblagune bij een waterzuivering. Verder onderzoeken we de mogelijkheid om op eigen terrein opslag te realiseren. Het opgeslagen slib zal echter op een gegeven moment verwerkt moeten worden.”
Depots voor baggerspecie
Bombeeck bepleit dan ook een landelijke regeling voor calamiteiten in de afvalwater- en slibketen. “Uitval van slibverwerkers door een calamiteit zorgt voor een afname in verwerkingscapaciteit. Ook kunnen zich calamiteiten voordoen op de zuiveringen waardoor de slibproductie toeneemt. In die situaties zijn er geen alternatieven voorhanden, nu we niet meer kunnen uitwijken naar Duitsland. Een landelijke calamiteitenregeling is hard nodig. Op provinciaal niveau is een regeling denkbaar om slib te storten op afvalstortplaatsen. Dat biedt in ieder geval voor de korte termijn soelaas, want deze stortplaatsen hebben nog slechts beperkte capaciteit. De meest voor de hand liggende mogelijkheid is slibopslag in de grote depots voor verontreinigde baggerspecie. Deze mogelijkheid is echter momenteel niet vergund.”
Lees meer over de gevolgen van de overspannen slibmarkt in het jaarverslag 2018 van SNB.
