Streven naar energieneutraliteit betaalt zich uit
Het is de laatste tijd volop in het nieuws: stijgende prijzen voor gas en elektriciteit. Als redenen geven de energiebedrijven de stijgende vraag door een aantrekkende economie, een kleiner aanbod van gas, een grotere vraag door koude maanden in Europa, hogere prijzen van CO2-emissierechten en uiteraard onzekerheid op de energiemarkt door de oorlog in Oekraïne. Sommige huishoudens gaan tot wel honderden euro’s per maand meer betalen en ook bedrijven voelen uiteraard de pijn.
Ook SNB moet meer betalen voor gas en elektriciteit. ‘De inkoop van energie zal naar verwachting voor dit jaar voor een kostenstijging van 2 procent zorgen’, zegt directeur Silvester Bombeeck. Dat klinkt niet als een enorme toename? ‘Klopt. Dat komt omdat we al jarenlang beleid voeren om energieneutraal zuiveringsslib te verwerken. Zonder dat beleid zouden de totale verwerkingskosten nu met zo’n 30 procent zijn gestegen. Dat is een verschil tussen enkele tonnen of enkele miljoenen aan meerkosten. De gevolgen voor SNB blijven dus beperkt.’
Terugwinnen en besparen
Hoe probeert SNB energieneutraal te worden? Het beleid kent twee sporen: energie terugwinnen en energie besparen. ‘Terugwinnen doen we bijvoorbeeld met onze hogedrukketels in combinatie met onze stoomturbines, waar we een paar jaar geleden in geïnvesteerd hebben. Daarmee kunnen we elektriciteit opwekken uit de verbranding van zuiveringsslib’, zegt Bombeeck. ‘Daarnaast hebben we in 2019 een zonnepark aangelegd met meer dan zevenduizend panelen. Alles bij elkaar voorzien we daarmee nu in 90 procent van onze elektriciteitsbehoefte – en het is ook nog eens groene stroom.’
Energiebesparing gebeurt via allerlei optimalisatieprojecten. ‘We hebben energiezuinige pompen en frequentieregelaars geïnstalleerd, die naar een lager toerental terugschakelen als ze even wat minder gebruikt worden. We zijn bezig al onze lampen te vervangen door LED-verlichting. Daarnaast is ons aardgasgebruik met 75 procent afgenomen door onder meer een ander onderhoudsconcept van de ovens. Daarnaast zijn we vorig jaar met een proef gestart op één verbrandingslijn om te kijken of we het bijstoken met gas, wat we doen als het zuiveringsslib te nat is, nog verder kunnen beperken. De resultaten zijn zo goed dat we de werkwijze dit jaar ook op de overige verbrandingslijnen gaan toepassen.’
Laatste procenten
Door al deze maatregelen is het energieverbruik van SNB met meer dan 87 procent teruggebracht. Maar daarmee is het bedrijf dus nog niet volledig energieneutraal. ‘Over een heel jaar genomen zijn we dat nog niet, maar gedurende korte perioden wel. In de zomermaanden bijvoorbeeld, als de zon veel schijnt, zijn we zelfs energiepositief: we wekken meer stroom op dan we zelf nodig hebben. Die leveren we dan terug aan het net.’
Volgens Bombeeck zijn de grote stappen om energieneutraal te worden al succesvol gezet, en zijn de laatste procenten moeilijker te realiseren. ‘Daarnaast hebben we te maken met een veranderende verhouding tussen energie en water in het aangeleverde zuiveringsslib. Dat betekent dat we momenteel 20 procent minder elektriciteit opwekken uit de verbranding dan een paar jaar geleden. We zijn aan het onderzoeken of we hiervoor een oplossing kunnen vinden. We moeten dus constant blijven finetunen om onze doelstellingen te halen.’
Ook al zijn de laatste loodjes het lastigst, de ambitie van SNB blijft overeind. ‘In 2026 willen we volledig energieneutraal zijn. Voor nu kunnen we in ieder geval vaststellen dat ons streven om energieneutraal te zijn zich in de huidige, bijzondere omstandigheden al uitbetaalt.’